Χωρίς Ίχνος (Leave No Trace)
Η φύση, τα βουνά, τα δάση και τα ποτάμια βρίσκονταν εδώ πριν εμφανιστούμε εμείς και είναι στο χέρι μας να τα διατηρήσουμε σε άριστη κατάσταση, για να τα χαρούν οι επόμενες γενιές. Εμείς οι ορειβάτες που είμαστε συχνοί επισκέπτες έχουμε την υποχρέωση να μην αφήσουμε κανένα ίχνος από το πέρασμά μας.
Για το λόγο αυτό θεσπίστηκαν 7 ΑΡΧΕΣ (δες εδώ αναλυτικά) που αποτελούν ένα κατανοητό πλαίσιο πρακτικών για την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων όσων επισκέπτονται την ύπαιθρο. Η κάθε αρχή καλύπτει ένα συγκεκριμένο θέμα και περιέχει λεπτομέρειες σχετικά με το πως μπορούμε να ελαχιστοποιήσουμε τις επιπτώσεις μας στη φύση.
Το Leave No Trace ξεκίνησε στις δεκαετίες του 1960 και του 1970 στην Αμερική. Τότε, χάρη στον καινούριο εξοπλισμό όπως τα καμινέτα, οι υπνόσακοι και οι σκηνές, υπήρξε μια μεγάλη αύξηση των επισκεπτών στη φύση. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να ανοίξει μια νέα αγορά με αποτέλεσμα την παραγωγή ακόμα περισσότερων “outdoor” προϊόντων κάτι το οποίο με τη σειρά του οδήγησε ακόμα περισσότερους ανθρώπους στο ύπαιθρο. Κατά τη διάρκεια αυτών των δεκαετιών η Υπηρεσία Δασών, το Γραφείο Διαχείρισης Γης και οι Υπηρεσίες Εθνικών Πάρκων των HΠΑ ξεκίνησαν να ενημερώνουν τους επισκέπτες πως να έχουν το ελάχιστο αντίκτυπο στη φύση.
Αυτή η προσπάθεια κατέληξε σε αυτό που σήμερα ονομάζουμε No Trace Principles:
1. Σχεδιάζουμε και Προετοιμαζόμαστε σωστά
Άτομα που δεν έχουν προετοιμαστεί σωστά όταν έρθουν αντιμέτωπα με απρόοπτες καταστάσεις επιλέγουν λύσεις που έχουν αρνητικό αντίκτυπο στη φύση και θέτουν τους εαυτούς τους σε κίνδυνο. Για αυτό πριν από κάθε εξόρμηση:
- Ενημερωνόμαστε για τυχόν ειδικούς κανόνες της περιοχής που επισκεπτόμαστε όπως αν είναι Εθνικός Δρυμός.
- Προετοιμαζόμαστε σωστά με τον κατάλληλο εξοπλισμό για ακραίες καιρικές συνθήκες, κινδύνους και κάθε κατάσταση έκτακτης ανάγκης που μπορεί να συναντήσουμε.
- Κινούμαστε σε μικρές ομάδες όπου είναι αυτό εφικτό
- Συσκευάζουμε τα τρόφιμα σωστά ώστε να μην δημιουργήσουμε σκουπίδια.
2. Κατασκηνώνουμε και περπατάμε σε ανθεκτικές επιφάνειες
Η καταστροφή του εδάφους γίνεται όταν η επιφανειακή χλωρίδα και διάφοροι μικροοργανισμοί καταστρέφονται σε τέτοιο βαθμό που δεν μπορούν να επανέλθουν. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την ερημοποίηση και τη διάβρωση του εδάφους.
- Ανθεκτικές επιφάνειες είναι τα σχεδιασμένα μονοπάτια και οι χώροι κατασκήνωσης, οι πέτρες, το ξερό χορτάρι και το χιόνι.
- Προστατεύουμε τις παρόχθιες περιοχές κατασκηνώνοντας μακριά από λίμνες, ρέματα, ρυάκια και πηγές.
- Σε δημοφιλείς περιοχές:
- Χρησιμοποιούμε τα προϋπάρχοντα μονοπάτια και χώρους κατασκήνωσης.
- Περπατάμε στη μέση του μονοπατιού κατά μονάς!
- Κάνουμε μικρές κατασκηνώσεις εκεί που δεν υπάρχει βλάστηση.
3. Διαχειριζόμαστε σωστά τα απορρίματα μας
Η απόρριψή τους στο περιβάλλον το υποβαθμίζει σημαντικά προκαλώντας μεγάλη περιβαλλοντική ζημιά. Σε περίπτωση που δεν υπάρχουν σημεία απόρριψης θα πρέπει να τα κουβαλάτε μαζί σας:
- Δεν αφήνουμε σκουπίδια πίσω μας (ανόργανα και οργανικά). Πριν φύγουμε από την κατασκήνωση ρίχνουμε μια ματιά για να δούμε αν έχουμε ξεχάσει κάτι κι αν έχουμε αφήσει το μέρος καθαρό.
- Προσπαθούμε να μαζέψουμε τόσo τα δικά μας σκουπίδια όσο και αυτά που άφησαν κάποιοι απρόσεκτοι.
- Διαχειριζόμαστε σωστά τα περιττώματά μας (σε απόσταση 50μ από πηγές) καθώς και τα προϊόντα προσωπικής υγιεινής.
- Για το δικό μας πλύσιμο όσο και των κουζινικών χρησιμοποιούμε βιοδιασπώμενα σαπούνια σε μικρή ποσότητα και μακριά από πηγές.
4. Ελαχιστοποιούμε τις επιπτώσεις της φωτιάς
Όσο ευχάριστο και αν είναι το άναμμα της φωτιάς στην κατασκήνωση δυστυχώς η υπερβολική χρήση υποβαθμίζει σημαντικά το φυσικό περιβάλλον. Αναζητούμε εναλλακτικές λύσεις ή άναμμα μικρής φωτιάς:
- Για το μαγείρεμα χρησιμοποιείστε καμινέτο ενώ για φως φακό.
- Ανάψτε μικρές φωτιές- χρησιμοποιείστε μόνο μικρά ξυλάκια.
- Κάψτε μέχρι τέλους τη φωτιά και μην αφήνετε υπολείμματα και διασκορπίστε τις στάχτες.
5. Αφήνουμε τα πάντα όπως τα βρήκαμε
Ελαχιστοποιούμε τις επιπτώσεις που έχουμε στο φυσικό περιβάλλον πχ δεν καρφώνουμε καρφιά σε δέντρα, δεν απομακρύνουμε πέτρες και δεν σκάβουμε στο χώμα.
- Διατηρήστε το παρελθόν: ερευνήστε αλλά μην αλλοιώνετε ιστορικά και πολιτισμικά μνημεία.
- Αφήστε πέτρες, φυτά και οτιδήποτε άλλο φυσικό εκεί που τα βρήκατε.
- Μην εισάγετε μη ιθαγενή είδη στη χλωρίδα και την πανίδα
- Μη ζωγραφίζετε και χαράσσετε πέτρες και κορμούς δέντρων.
6. Σεβόμαστε την άγρια ζωή
Ελαχιστοποιούμε τις επιπτώσεις στην άγρια ζωή και το οικοσύστημα.
- Απολαύστε την άγρια φύση από μακριά και χωρίς να την ακολουθείτε
- Μην ταΐζετε τα ζώα. Με τον τρόπο αυτό καταστρέφετε την υγεία τους, αλλάζετε τη φυσική τους συμπεριφορά και τα εκθέτετε σε θηρευτές κι άλλους κινδύνους.
- Αποθηκεύστε σωστά το φαγητό και τα σκουπίδια σας ώστε να μην προσελκύουν άγρια ζώα.
7. Λαμβάνουμε υπόψιν τους υπόλοιπους επισκέπτες
Δεν προκαλούμε όχληση χωρίς λόγο και αφήνουμε τους υπόλοιπους να απολαύσουν τη φύση με ησυχία.
- Σεβαστείτε τους άλλους επισκέπτες και την ποιότητα της εμπειρίας τους.
- Κατασκηνώστε, όπου επιτρέπεται, μακριά από μονοπάτια κι άλλους επισκέπτες.
- Αφήστε τη φύση να ακουστεί!